Kısırlık Tanı, Araştırma ve Tedavisi
İnfertilite yani kısırlık problemi, klasik olarak 1 yıl boyunca korunmasız düzenli ilişki ile çocuk sahibi olamayan çiftleri kapsamaktadır.
Bilinen bir problemi olmayan çiftler, en az 1 yıl kendi haline bırakılmalıdır. Ancak erkek veya kadın faktörü olarak bilinen bir hastalığı, problemi olan çiftlerde daha erken tanı ve tedavi yöntemlerine başvurulabilir.
Gebelik elde edilemeyen çiftler beraber değerlendirilmelidir. Kısırlık bir kişinin değil çiftimizin problemidir. Bu sebeple araştırmalar hem anne hem de baba adaylarına eşzamanlı olarak yapılarak, bir sebep var ise ortaya konmaya çalışılır.
Çiftlerin yaklaşık % 15 inde bir sebep tespit edilemez, bu duruma açıklanamayan infertilite denir.
Bazı çiftlerde, erkek veya kadın faktörü olarak ilaç tedavileriyle veya cerrahi tedavilerle düzeltilebilecek problemler tespit edilebilir.
Üreme sağlığında tedavi planlanan çiftlerde ise iki seçenek mevcuttur. Aşılama tedavisi veya tüp bebek tedavisi. Bu seçenekler çiftlerin özelliklerine, kısırlık süresine, yaş faktörlerime göre değişecektir.
Ultrasonografi
Rutin olarak her anne adayı ultrasonografi ile değerlendirilmektedir. Ultrason bir kadın doğum uzmanı için çok önemli bir muayene aracıdır.
Ultrasonografi ile rahim içinde polip, myom tespit edilmesi, yumurtalıklar ile ilgili kistler, polikistik over hastalığının tespiti, tüplerde hidrosalpenks izlenmesi kısırlık tanısında tespit edilebilecek bulgulardır.
Tespit edilen bazı bulguların tedavisi, çocuk isteğini yerine getirecek koşulları sağlayabilir, bazen de tüp bebek tedavisi öncesi, başarıya engel olacak bozuklukların düzeltilmesini sağlar.
Histeroskopi
Ultrason kontrolü sırasında, rahim içinde bir düzensizlik, kalınlık, polip veya myom varlığını gösterebilir. Veya rahim içinde perde (uterin septum), yapışıklıklar, birçok şekil bozuklukları tespit edilebilir.
HSG ile de uterin septum, arcuat uterus, bicornis, didelfis gibi rahimin şekil bozukluklarından şüphe edilebilir. Bu durumlarda rahim içine kamera ile girilerek problemin ne olduğunu görebilir, aynı zamanda da operatif tedavisini histeroskopi yardımıyla yapabiliriz.
Tekrarlayan düşüklerde veya tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında da ultrasonografide herhangi bir problem izlenmese bile, histeroskopi ile rahim içini gözlemlemek önerilmektedir.
Histeroskopi, vajinal yolla uygulanır. Hastamız aynı gün taburcu edilebilir.
Laparoskopi
İnfertilitede hem tanı hem de tedavide faydalandığımız kapalı ameliyat sistemidir.
İnfertilite tanısında tüpleri gözlemlemek, tüplerin açık olup olmadığını görmek, herhangi bir hasar veya hidrosalpenks durumunun varlığını tespit ederek, tedavisini yapabilme olanağını sağlar. İnfertilitede en sık yapılan laparoskopik ameliyatlar, salpenjektomi denilen tüplerin alınma operasyonlarıdır.
Aynı zamanda yumurtalıklar da gözlenir, infertiliteye etkisi olabilecek kistler bu şekilde en az hasar riski ile alınabilir. Çukulata kisti (endometrioma) infertilitede en sık tespit edilen ve ameliyat planlanan over kistidir. Yumurtalık rezervine zarar vermektedir. Ameliyat edilip edilmemesine, kistin çapına, AMH değeri ile tespit edilen değerlere ve hastanın klinik durumuna göre karar verilir.
Yumurta Takibi (Ovülasyon İndüksiyonu)
Yumurta takibi daha çok genç, herhangi bir problemi tespit edilmemiş, aşılama veya tüp bebek öncesi şansını kullanmak isteyen, kısırlık süresi uzun olmayan çiftlere yapılmaktadır.
Hap veya enjeksiyon şeklindeki ilaçlarla yumurtanın büyütülmesi, oluşan yumurtanın çatlatılarak planlı ilişki önerilmesi şeklinde, yardımcı bir yöntemdir.
35 yaş üzerinde, uzun süredir gebe kalamayan çiftlerde, kısırlık sebebi tespit edilmiş ve tedavisi tüp bebek olan çiftlerde zaman kaybı olacağı için önerilmemektedir.
Aşılama Tedavisi
Aşılama, anne adayının bir veya iki yumurtası büyütülerek, yumurtlamak üzere çatlatıldıktan sonra, baba adayının sperminin, işlemden geçirilerek, rahim içine verilmesidir.
Hafif erkek faktörlerde, yumurtlama problemi olan hanımlarda yumurta takibini takiben, planlama problemi olan çiftlerde aşılama yapılabilir.
Aşılama tedavisi, çiftlerimize, aşılama başına % 10- 15 katkı sağlamaktadır.
Tüpleri tıkalı hanımlar, tüp bebek tedavisi endikasyonu kesin olan çiftler, aşılama tedavisine alınmamalıdırlar.
